Vải lụa là gì ? Phân loại – Ưu điểm – Ứng dụng của vải lụa
Vải lụa là gì? Lụa là chất liệu vải có bề mặt rất mỏng, mịn được sản xuất bởi một loại tơ, loại tơ tốt nhất để tạo ra vải lụa đó là tơ tằm
Từ xa xưa, Vải lụa đã luôn được coi là loại vải cao cấp và thường được các tầng lớp quý tộc, người giàu ưa chuộng sử dụng. Ngoài việc ứng dụng để sản xuất quần áo, trang phục mặc thường ngày thì vải lụa còn được dùng để sản xuất chăn ga gối đệm, các vật phẩm trang trí…
Loại vải này có đặc tính và ưu điểm như thế nào mà lại được ưa chuộng nhiều đến như vậy. Bài viết dưới đây Áo In Chuyển Nhiệt sẽ tổng hợp lại tất cả thông tin để bạn hiểu rõ hơn về loại vải này nhé.
Vải Lụa là gì ?
Vải Lụa có tên tiếng Anh là “Silk Fabric” đây là loại vải cao cấp, mỏng, nhẹ, mịn màng được dệt từ những sợi tơ được lấy từ quá trình tạo kén của các loài côn trùng như bướm, tằm,… Video bên trên là quá trình sản xuất tơ lụa, các bạn có thể tham khảo để hiểu thêm về vải lụa nhé.
Để tạo ra vải lụa từ tơ tằm người ta phải nuôi tằm trên diện rộng để chúng nhả kén sau đó se sợi tơ và dệt thành những tấm vải lụa. Ngành trồng dâu nuôi tằm lấy kén để nhả tơ dệt lụa đã phát triển mạnh từ thời xa xưa và có nguồn gốc từ Trung Quốc.
Chất lượng của sợi tơ tằm cũng phụ thuộc chặt chẽ vào loại lá dùng để nuôi tằm. Hiện nay tơ tằm tự nhiên sản xuất lụa gồm có: tơ tằm dâu, tơ tằm sồi, tơ tằm lạc và tơ tằm lá sắn. Trong đó loại tơ tằm dâu là phổ biến nhất và được ưa chuộng nhất chiếm đến 95% sản lượng tơ tằm trên thế giới.
Ngày nay, vải lụa tơ tằm được đánh giá là loại vải tốt nhất trong các loại lụa. Bởi vì khi mặc trang phục làm từ loại vải này giúp người mặc có cảm giác nhẹ nhàng, mát mẻ, thoải mái và sang trọng. Cũng vì lý do này mà vải lụa đã đang và sẽ luôn là loại vải được ưa chuộng để may những bộ quần áo sang trọng, đắt tiền.
Nguồn gốc và lịch sử phát triển của vải lụa tơ tằm
Thực tế nghề dệt lụa đã có từ rất lâu, khoảng 6000 năm trước công nguyên nghề dệt lụa đã manh nha và phát triển ở Trung Quốc. Đây là một loại vải mà chỉ có tầng lớp vua chúa hoặc các tầng lớp quý tộc mới được sử dụng, vải lụa cũng được dùng làm vật phẩm biếu tặng, cống nạp cho vua chúa, quan chức quý tộc lúc đó.
Nhưng không lâu sau thời điểm xuất hiện đó thì vải lụa đã bắt đầu trở nên phổ biến và thịnh hành hơn ở thị trường Trung Quốc và được mọi tầng lớp xã hội tại đây sử dụng để tạo thành các bộ quần áo đời thường.
Và từ đây, con đường tơ lụa cũng được hình thành nó kéo dài từ Trung Quốc đến các nước Phía tây của Châu Âu, Châu Phi… Cũng tại thời điểm đó, lụa cao cấp cũng được sản xuất ở Thái Lan, Ấn Độ,…
Còn đối với thị trường Việt Nam thì trong lịch sử ghi chép vải lụa có nguồn gốc từ thời vua Hùng đời thứ 6. Bởi ở thời gian này, tại huyện Ba Vì nghề chăn tằm, ươm tơ đã xuất hiện. Với bề dày truyền thống lâu đời trong việc phát triển nghề dệt lụa, cho tới nay các làng nghề sản xuất lụa truyền thống của Việt Nam vẫn được bảo tồn nguyên vẹn.
Nổi bật nhất trong số đó chính là cái tên lụa Hà Đông đã trở thành thương hiệu vô cùng quen thuộc khi nhắc tới chất liệu. Vải lụa Hà Đông xuất phát từ làng nghề Vạn Phúc với nhiều mẫu mã và hoa văn tinh xảo, đưa loại lụa này trở thành sản phẩm nổi tiếng nhất tại thị trường Việt Nam. Ngoài ra còn một thương hiệu vải lụa khác đó là lụa Mỹ Á ở An Giang cũng khá nổi tiếng Việt Nam.
Quy trình sản xuất vải lụa
Để sản xuất ra vải lụa tơ tằm, người thợ cần phải làm những bước sau.
Nuôi tằm
Để có một tấm vải đẹp người ta cần phải nuôi rất nhiều tằm. Thức ăn chủ yếu của tằm chính là lá dâu hoặc lá sắn. Tùy thuộc vào vòng đời của tằm mà người thợ có chế độ ăn phù hợp. Những con tằm con thì cho ăn lá non những con tằm trưởng thành thì cho ăn lá cứng hơn.
Trong 1 năm, thời điểm thích hợp nhất để nuôi tằm là vào mùa xuân và mùa thu, có khí hậu tương đối mát mẻ, thuận lợi cho tằm phát triển tốt nhất. Từ thời điểm tằm nở đến lúc nhả tơ làm kén thì khoảng từ 23 – 25 ngày, trải qua 4 lần lột xác và được chia thành 5 độ tuổi khác nhau.
Khi tằm phát triển đến 3 phần của vòng đời thì sẽ được chuyển đến nơi thích hợp để nhả tơ và tạo kén.
Nhả kén
Các gia đình trồng dâu nuôi tằm thường thực hiện công đoạn này bằng cách dùng một chiếc né được làm từ thân cây đay tạo thành 5 lớp với những ô có hình chữ nhật thông thoáng để cho tằm bắt đầu nhả kén. Bước đầu tiên tằm sẽ nhả tơ để tạo vỏ bọc thô bên ngoài giúp cố định tổ kén để nó nằm trong kén và chuyển động theo hình số 8 khoảng 3000 lần để nhả tơ tạo thành sợi có chiều dài gần 1000 km quấn quanh kén.
Tơ của tằm được tiết ra từ tuyến nước bọt của chúng, là 1 loại sợi protein dạng lỏng, màu trong suốt, hơi nhớt, nhạy cảm và đông cứng lại khi gặp không khí tạo thành sợi tơ.
Sau khi nhả hết tơ con tằm sẽ nằm trong kén và hóa thành nhộng.
Ươm tơ
Đây là công đoạn kéo tơ từ kén thành những sợi tơ tằm thành phẩm. Thời gian bắt đầu ươm tơ là khoảng 1 tuần sau khi tằm lên né và phải ươm tơ hết trong vòng 5 ngày.
Để ươm tơ thì đầu tiên phải cho kén vào trong nước thật sôi để chất sericin tan ra để xác định được mối tơ và bắt đầu se sợi.
Sau đó rút lấy những sợi tơ bên trong và chập 10 sợi tơ thành 1 và quấn vào con quấn tơ chuyên dụng.
Dệt lụa và nhuộm
Sau khi có những sợi tơ, người thợ đem dệt thành những tấm vải. Căn cứ vào chất lượng sợi tơ sẽ có những cách dệt khác nhau và điều chỉnh độ dày mỏng của các loại vải lụa. Chính quá trình dệt sợi đã tạo ra nhiều loại vải lụa khác nhau về độ dày mỏng, độ bóng mềm và độ cứng.
Đây là quá trình sẽ quyết định độ dày mỏng của tấm lụa. Sau đó, người ta đem vải đi nhuộm. Những tấm vải ban đầu chỉ có màu trắng ngà sau đó người ta sẽ nhuộm màu tùy thích hoặc in những họa tiết lên tấm vải rồi phủ bóng.
Ở những làng nghề nổi tiếng người ta thường nhuộm vải bằng lá cây hoặc các loại rau củ. Tuy nhiên việc nhuộm bằng vật liệu từ thiên nhiên sẽ tốn khá nhiều thời gian.
Tùy vào cách phối màu và yêu cầu khắt khe từ phía khách hàng mà vải lụa có thể pha và nhuộm màu thành lụa hoa nhí, vải lụa chấm bi, vải lụa trơn, vải lụa bóng, vải lụa hoa, vải lụa trắng,…
Đặc tính của vải lụa
Vải lụa có 3 đặc tính quan trọng sau đây
Đặc tính cơ học
Vải lụa được xem là một trong những loại vải xuất phát từ sợi tự nhiên bền bỉ nhất hiện nay. Do có đặc điểm cấu tạo từ sợi tự nhiên nên độ co giãn của vải lụa khá thấp, chỉ ở mức trung bình hoặc kém so với các chất liệu khác.
Đặc tính vật lý
Bề mặt cắt ngang của sợi tơ lụa có dạng tam giác và hình tròn nên khi được dệt thành tấm vải lụa đặc tính này được thể hiện rất rõ nét.
Khi có ánh nắng chiếu vào sợi tơ sẽ mang độ óng tự nhiên mang lại tính thẩm mỹ tuyệt đối gây ấn tượng với người dùng.
Độ mềm mịn của vải lụa vượt trội hơn hẳn so với các loại tơ nhân tạo. Đặc tính này chính là chìa khóa quan trọng để tạo nên giá trị của loại vải này.
Đặc tính hóa học
Do được tạo ra từ tơ tằm nên vải lụa có khả năng giữ nước tương đối tốt. Cũng chính đặc điểm này mà khi sử dụng vải lụa ta sẽ có cảm giác vải hay bị bám vào da. Tuy nhiên, lụa vẫn được xem là loại vải có khả năng giữ ấm tốt khi thời tiết chuyển lạnh đặc biệt là vào những ngày mùa đông lạnh giá.
Bên cạnh đó chất liệu vải lụa này thì không nên phơi trực tiếp dưới nắng và đây cũng là loại sợi tự nhiên không chứa bất kỳ hóa chất nào nên phải vệ sinh thường xuyên để tránh sâu bọ.
Các loại vải lụa phổ biến nhất hiện nay
Ngày nay kỹ thuật dệt vải tiên tiến và hiện đại người phân loại vải lụa ra rất nhiều loại. Một trong số đó là các loại vải lụa sau đây.
Vải lụa tơ tằm
Vải lụa tơ tằm là loại vải cao cấp nhất trong các loại vải lụa. Nó được biết đến là loại vải được sản xuất hoàn toàn bằng cách dệt truyền thống. Do đó, màu sắc của nó chỉ là màu trắng ngà hoặc những màu sắc đơn giản, không có những họa tiết cầu kỳ.
Vải lua tơ tằm có bề mặt cực kỳ mềm mại và bóng mượt. Với màu sắc đơn giản, họa tiết giản dị, vải lụa tơ tằm thường được sử dụng để làm áo dài, lễ phục, váy dài cho phụ nữ…
Hiện tại ở Việt Nam còn lưu truyền một số làng nghề sản xuất lụa tơ tằm truyền thống trong đó làng nghề lụa Vạn Phúc, lụa Nha Xá, lụa Mỹ Á là những tên tuổi khá nổi tiếng.
Vải lụa Satin cao cấp
Vải Satin là loại vải dệt được sản xuất với việc áp dụng kỹ thuật dệt vân đoạn, tạo sự đan kết giữa sợi ngang và sợi dọc. Trong kiểu dệt vải này sẽ có đặc điểm sợi ngang chui xuống dưới một sợi dọc sau đó đè lên trên ít nhất hai sợi dọc và lặp lại theo kết cấu đó.
Sợi ngang tiếp theo sẽ được dệt qua phía bên phải ít nhất hai sợi dọc và lên trên một. Từ đó sẽ tạo ra một tấm vải có hai mặt với mặt sau có nhiều sợi dọc hơn.
Nhờ kỹ thuật dệt đó, nên mặt trên của vải sẽ có bề mặt láng mịn và bóng, còn mặt dưới sẽ có đặc điểm thô mờ.
Hiện nay để tạo ra được chất liệu vải satin cao cấp, các nhà sản xuất có thể sử dụng nhiều loại vải khác nhau nhưng chủ yếu nhất vẫn là sợi tơ tằm, sợi polyester và sợi viscose.
Vải lụa Cotton
Lụa Cotton là loại vải được tổng hợp từ 2 chất liệu đó là: Cotton và sợi tơ tằm. Vì thế, nó được thừa hưởng rất nhiều ưu điểm của 2 chất liệu này. Loại vải này rất mềm, thoáng mát, có độ bền cao. Tuy nhiên, nó dễ bị bay màu màu và bị xước nên đòi hỏi khá cao trong quá trình giặt và bảo quản vải.
Vải lụa cotton có nhiều loại, tùy thuộc vào tỉ lệ pha Cotton của nhà sản xuất, nhưng theo một số chuyên gia về thời trang cho biết tỉ lệ 9:1 là tốt nhất. Nghĩa là 90% là Cotton còn 10% là tơ tằm. Loại vải này thường được sử dụng để may áo sơ mi công sở, áo cộc tay nam nữ, áo dài, hay những bộ đồ ngủ đầy cuốn hút.
Vải lụa Twill
Đây là loại vải lụa có thiết kế sợi chéo, bền và vô cùng chắc. Hai bề mặt của vải không giống nhau. Tơ tằm cũng là nguyên liệu chính để sản xuất là Twill Silk nhưng loại lụa nầy dày hơn lụa thông thông thường và bảo toàn nguyên vẹn sự mềm mại.
Độ bóng mượt của Twill không giống như Satin nên nó phù hợp với nhiều nhà thiết kế và thích hợp với nhiều lứa tuổi khác nhau.
Vải lụa Jacquard (Vải lụa hoa)
Vải lụa hoa là loại vải được sản xuất bởi công nghệ hiện đại. Đây là loại vải có hoa văn được dệt trực tiếp trên dây chuyền sản xuất chứ không phải in hoặc thêu như những loại vải khác.
Vải lụa hoa có bề mặt sáng bóng, mềm mịn có nhiều mẫu mã nên thích hợp để may áo dài, áo cánh…
Vải lụa đũi
Lụa đũi được dệt từ sợi vải thô kết hợp với sợi tơ tằm. Ban đầu vải lụa đũi chỉ có những màu đơn giản nhưng hiện nay nó đã được in rất nhiều những họa tiết, hoa văn khiến loại vải này trở lên cá tính và phong phú hơn.
Vải này có bề mặt hơi thô nên thường được dùng để may áo sơ mi nam, quần tây… hay làm khăn quàng cổ trong mùa đông lạnh
Vải lụa Chiffon
Vải Chiffon hay còn được gọi là vải voan. Đây là một loại vải thoi đơn giản với phần lưới dệt dạng bán lưới, mang lại cho sản phẩm vẻ ngoài sang trọng, quyến rũ.
Nhìn chung, loại vải Chiffon này có vẻ ngoài khá giống với vải ren, chỉ khác ở chỗ Chiffon được thiết kế với những lỗ hổng khít hơn. Đặc điểm dễ nhận thấy ở loại vải này chính là sự mềm, mịn, độ bóng vừa phải, có cảm giác hơi thô khi sờ vào. Vải voan có thể được dệt từ nhiều chất liệu khác nhau như: vải voan lụa, tơ nhân tạo, sợi tổng hợp….
Ưu và nhược điểm của vải lụa là gì?
Ưu điểm của vải lụa
- Nhẹ, bền và khả năng cách nhiệt tốt. Do đó, trang phục được làm từ lụa tơ tằm rất mềm, mịn mang lại cảm giác sang trọng khi sử dụng
- Khả năng hút ẩm, thấm hút mồ hôi tốt
- Được làm từ nguyên liệu tự nhiên nhiên nên rất an toàn, thân thiện và đảm bảo an toàn cho sức khỏe của người sử dụng và môi trường
Nhược điểm của vải lụa
- Dễ bị côn trùng cắn, mọt cắn
- Dễ bị ố vàng bởi mồ hôi
- Vì làm từ chất liệu tự nhiên nên khó nhuộm màu
- Độ đàn hồi của vải lụa không được tốt như những loại vải khác. Theo kiểm tra, vải lụa chỉ có thể kéo được 1/7 độ dài của vải
- Bảo quản vải lụa khá phức tạp, tỉ mỉ và giá thành cao
Ứng dụng vải lụa trong đời sống
Trong may mặc
Như các loại vải khác, vải lụa được ứng dụng rất nhiều trong may mặc. Nó được lựa chọn là chất liệu thiết kế và sản xuất ra vô vàn các loại trang phục với nhiều phong cách khác nhau.
Với khả năng thấm hút mồ hôi tốt, vải lụa có thể sử dụng để may quần áo mùa hè như: váy liền tơ tằm, áo sơ mi, bộ đồ ngủ lụa nhung,… Ngoài ra nó cũng thích hợp may quần áo mùa lạnh vì khả năng tĩnh điện, giữ nhiệt tốt.
Trong trang trí, nội thất
Bên cạnh ứng dụng trong may mặc thì vải lụa còn được dùng để trang trí nội thất như bọc ghế hoàng gia, rèm cửa, màn… Sử dụng vải lụa để may đồ trang trí sẽ thể hiện được sự sang trọng, lịch sự và ấn tượng cho ngôi nhà.
Ngoài ra, vải lụa còn được chú trọng trong việc sản xuất chăn ga gối đệm. Với màu sắc trẻ trung, vải mềm mịn, thoáng mát, vải lụa Cotton hay những loại cải lụa khác được rất nhiều thương hiệu nổi tiếng sử dụng như: Sông Hồng, Hanvico, Everon, Everhome, Forever,…
Bên cạnh những ứng dụng trên, vải lụa còn được sử dụng để bọc cách điện, áo chống độc, dệt vải dù, làm kim khâu cho bác sĩ, hay lụa cũng dùng để thay giấy viết,…
Cách giặt và bảo quản vải lụa
Cách giặt vải lụa
Khi giặt vải lụa bạn cần phải phân loại vải ra để tránh việc bị phai màu và co rút trong quá trình giặt. Đến khi giặt bạn nên giặt bằng nước ấm, không nên vò mạnh vì nó sẽ làm vải bị gãy và nhăn. Ngoài ra, khi giặt không nên sử dụng hóa chất, cồn, chất tẩy rửa mạnh sẽ làm vải bị phai màu, nhanh hỏng.
Khi giặt xong bạn hãy tráng lại bằng nước sạch và phơi ở khu thoáng gió, tránh phơi dưới nắng quá lâu.
Cách bảo quản vải lụa
Bạn không nên phơi quần áo ở nơi ẩm mốc vì có thể làm quần áo bị mục. Tiếp theo, vì vải được làm từ tơ tằm nên rất dễ bị côn trùng cắn, mọt ăn nên bạn phải chú ý nhé !
Bên trên là tất cả những thông tin về vải lụa mà Áo In Chuyển Nhiệt tìm hiểu được, hy vọng nó sẽ giúp bạn hiểu thêm về loại vải lụa mà mình thường mặc. Qua đây, Áo In Chuyển Nhiệt cũng hy vọng từ những thông tin này, bạn có thể lựa chọn cho mình loại vải cũng như sản phẩm từ vải lụa tơ tằm ưng ý nhất.
Xem thêm: Vải cotton là gì ? Cách phân biệt các loại vải cotton
Xưởng may và in áo đồng phục đẹp giá rẻ
Mọi chi tiết đặt hàng hoặc hỗ trợ tư vấn. Quý khách hàng vui lòng liên hệ:
Công ty TNHH SX-TM-DV Áo In Chuyển Nhiệt Việt Nam
Website: https://aoinchuyennhiet.com
Facebook: https://www.facebook.com/aoinchuyennhiet
Hotline: 0399976097
Email: aoinchuyennhietvn@gmail.com
Địa chỉ: 11F, Đường số 21, Bình Hưng Hòa A, Bình Tân, TP.HCM
